بدون شك شهردارها از پرمخاطب ترين نهادهاي خدمات رسان هستند و مسابقه تسليح به ابزارهاي رايانه اي، چند صباحي است كه بازاري داغ براي عرضه كنندگان و مصرف كنندگان كالاهاي سخت افزاري و نرم افزاري لازمه اين جولانگاه پديد آورده است.
امروزه در محافل مختلف سخن از حضور و حتي تسلط فناوري اطلاعات و ارتباطات در شئؤنات متنوع زندگي و مراودات "مردم با مردم" ، "مردم با دولت" ، "دولت با دولت" و ... بسيار شنيده مي شود. سازمان ها و دستگاه ها در بخش هاي مختلف اقتصادي جامعه اعم از دولتي، تعاوني ، خصوصي و .... در تكاپوي استقرار و تحقق مقوله اي به نام دولت الكترونيك هستند. و بسيار جالب است كه مصداق مثال معروف مولانا در باب تعاريف مختلف مردمان از "فيل"؛ هر دستگاهي از ظن خود راهي را در پيش گرفته است.
بدون شك شهردارها از پرمخاطب ترين نهادهاي خدمات رسان هستند و مسابقه تسليح به ابزارهاي رايانه اي، چند صباحي است كه بازاري داغ براي عرضه كنندگان و مصرف كنندگان كالاهاي سخت افزاري و نرم افزاري لازمه اين جولانگاه پديد آورده است.
در ارتباط با استقرار يكي از اصلي ترين نرم افزارهاي مورد نياز شهرداري ها تحت عنوان "سیستم مکانیزه شهرسازی" حرف و حديث هاي چندي گفته شده و شنيده ايم و اگر عمري باقي باشد ان شا الله ثمراتش را بيشتر درك كنيم. گاه بيان نحوه اقدامات يا روش ها و سياست هاي استقرار سيستم ياد شده چنان پيچيده و غامض مي نمايد كه انسان به سرش مي زند از خير انجام و مشغول شدن به اين كار بگذرد.
احساس كردم در يك شبيه سازي ساده نگرانه و خوشبينانه(!) بهتر بشود با مسائل كنار آمد. براي اينكه ترس از عظمت و بزرگي و پيچيدگي امر- كه انصافاً واقعيت دارد- منصرفمان نكند، به نظرم رسيد كمي از دور به قضيه نگاه كنيم. فعلاً زياد نزديك كوره داغ سختي هاي انجام اجزاي شهرداري الكترنيكي شدن صلاح نيست. آواي دُهُل شنيدن از دور خوش است. ترس زودرس انگيزه و اشتياق آدم را ضايع مي كند..........
الف) در یک شبیه سازی خلاصه شده، تمامی مراحل اجرایی استقرار سیستم مکانیزه شهرسازی در شهرداری به صورت زیر است:
تجهیز شهرداري منطقه به شبکه
آموزش مسوولین و پرسنل
نصب نرم افزار شهرسازی مکانیزه
مراجعه شهروندان برای انجام امور مختلف
ب) صرفنظر از جامع نگر بودن یا نبودن برنامه هاي نرم افزاري موجود در بازار عرضه يا برنامه هاي سفارشي(!)، به لحاظ عملی چند سوال به شرح زیر مطرح می شود:
آیا سیستم نیاز به تغذیه اطلاعاتي اوليه دارد؟
آیا می توان هر تقاضایی که وارد سیستم می شود، پرونده الكترونيكي همان تقاضا را به عنوان منبع تغذیه سیستم رایانه ای مورد استفاده قرار داد؟
آیا ما نیاز داریم که دفعتاً و یکجا تمام داده های توصیفی و گرافیکی(نقشه) مرتبط با تقاضاهاي احتمالي شهروندان را در سیستم داشته باشیم و قبل از شروع بهره برداری از سیستم مکانیزه، تمام مراحل امر تغذیه اطلاعاتي صورت گرفته باشد؟
ج) تحلیل مختصر موارد فوق بصورت زیر بیان می شود:
تجهیز ساختمان شهرداري يك منطقه به شبکه می تواند با نگرش جامع و داراي توان سازگاري براي اتصال و توسعه با نظام جامع رایانه ای کل شهرداری طراحی و اجرا شود.
اگر در قسمتی از شهرداری قبلاً پاره ای از امور با استفاده از سیستم رایانه ای صورت می گیرد طبیعتاً آمادگی پذیرش و عملیاتی شدن هر طرح دیگری وجود داشته و از ضریب موفقیت بالایی برخودار خواهد بود.
هر سيستم نرم افزاری در زمینه ارايه سرويس هاي الكترنيك شهرسازی که بخواهد در منطقه مورد استفاده قرار گیرد بایستی از نظر بستر سخت افزاری و نرم افزاری و پشتیبانی و ... در چارچوب طرح کلی شهرداری و در سازگاری با آن تهیه و انتخاب گردد.
چون در قدم اول نمی خواهیم و نمی توانیم تحلیل های تخصصي پيرامون ابعاد مختلف برنامه ریزی شهری را با استفاده از داده های توصیفی و گرافیکی(نقشه) سیستم انجام دهیم، بنابراین به نظر مي رسد هیچ ضرورتی بر تغذیه کامل، اولیه و قبلی سیستم مطرح نیست.
سیستم باید بتواند با اخذ اطلاعات اوليه يا مورد نياز و حسب تقاضاي مراجعين به شهرداري در واحد تشكيل پرونده، قادر به ارائه خدمات باشد.
در قدم اول حتی ضرورتی بر تأمين منابع نقشه اي سیستم نیست و این عنصر بعداً نیز می تواند به سیستم ملحق شود.
د) نتیجه گیری
نیازهای يك شهرداری به انجام کارها در بستر تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات(I.C.T) از نظر اولویت زمانی به سه نوع کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تقسیم می شوند.
پاسخ به نیازهای کوتاه مدت می تواند و باید در جارچوب طرح های فرادست صورت گیرد و به صرف طراحی ساختار برای پاسخ به نیازهای بلند مدت نباید از نیازهای آنی چشم پوشید.
استقرار و فعالیت سیستم شهرسازی در یک منطقه شهرداری (به عنوان یک زیر سیستم) در نگرش سیستمی هیچ منافاتی با استقرار و فعالیت ابر سیستم فرادست نداشته و شرط آن حفظ پیوندها و وحدت زیر ساخت های اصلی است.
ها) پیشنهاد
پس از تحقق موارد یاد شده بالا، قادر خواهیم بود با استفاده از مسیر طراحی شده زیر به سمت انجام امور شهرسازی به صورت مکانیزه پیش رویم. در این نمودار گردش کار، واحدی حد فاصل دفتر و سایر بخشها با عنوان واحـــد ورود اطلاعات ایجاد می شود که بدون نیاز به تغذیه اولیه سیستم این امکان را فراهــم می کند تا بخشهای داخلی با اتکاء به داده هایی که در این واحد به سیستم انتقال می یابد شروع به کار نماید.