در بررسی تاریخچه شهرهای اسلامی متوجه می شویم که شهر اسلامي به مثابه سامانه ای است که از عناصر متعدد نرم افزاري و سخت افزاري تركيب يافته و يك روح واحد كه همان روابط الهام گرفته از تعاليم اسلامي است به صورت قواعد معماري به كار رفته در يك ساختمان، اجزاي متشكله اين سامانه را در مسير تحقق هدف و رسالت آن رهنمون مي سازد. می توان گفت در شهرهای اسلامی، هوشمندی خاصی بین عناصر کالبدی، اجتماعی، سیاسی و ... وجود داشته است.